آموزشامروزه فضای مجازی ایران بیش از 40 میلیون کاربر فعال دارد و ورود شبکه‌های مجازی جدید طی نسل‌های متمادی باعث به وجود آمدن موج عظیمی از کسب و کارهای خانگی شده است. برخی از این کسب و کارها به طور کامل بر پایه‌ی شبکه‌های مجازی ایجاد شده‌اند و برخی دیگر به عنوان یک عنصر جانبی و کمکی، به کسب و کارهای آزاد و فروشگاه‌های مختلف رونق می‌بخشند.
استریمرها به عنوان نمایندگانی از یک جامعه‌ی بزرگ مجازی که به طور مستقیم از طریق اینترنت با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند، باید بهره‌ی حداکثری از این شبکه‌های مجازی را به کار گرفته و از آن‌ها در راستای معرفی کار خود به مخاطبین و جذب مخاطبین جدید استفاده کنند. هر یک از این اپلیکیشن‌ها و وبسایت‌هایی که در یک مجموعه‌ی بزرگ به عنوان شبکه‌های مجازی شناخته می‌شوند، امکانات منحصر به فردی را ارائه می‌کنند و لازم است برای استفاده از آن‌ها برنامه‌ریزی دقیق و هوشمندانه‌ای داشته باشید. در ادامه‌ی این مطلب به معرفی تعدادی از اپلیکیشن‌ها و وبسایت‌هایی پرداخته‌ایم که تعداد بسیار زیادی از کاربران ایرانی در آن‌ها فعالیت دارند و امکاناتی را در خود جای داده‌اند که می‌توانند در طول پروسه‌ی استریمینگ شما مفید واقع شوند.
اینستاگرام
وقتی صحبت از شبکه‌های مجازی به میان آورده می‌شود، بدون شک قبل از هر اپلیکیشن دیگری اپلیکیشن اینستاگرام در ذهن شما نقش می‌بندد. اینستاگرام در ایران طی سال‌های اخیر به محبوبیت بی‌نظیری دست یافته و تقریبا می‌توان گفت هر کاربری که در ایران از تلفن‌های همراه هوشمند استفاده می‌کند، یک حساب کاربری در اینستاگرام هم دارد و روزانه به آن سر می‌زند.
اینستاگرام برخلاف کشورهای خارجی و به ویژه اروپایی و آمریکایی که از آن به عنوان بستری برای به اشتراک گذاشتن لحظات خود در طول روزمرگی‌شان استفاده می‌کنند، در ایران کارایی بسیار متفاوت و مهم‌تری دارد و به طور کلی می‌توان انواع فعالیت‌های جریان یافته در آن بین کاربران ایرانی را در چندین دسته‌ی مختلف طبقه‌بندی کرد. برخی از کاربران ایرانی اینستاگرام در صفحه‌ی خود به فروش محصولات تولیدی خود می‌پردازند و به طور کلی کسب و کارهای بسیار زیادی از طریق اینستاگرام مدیریت می‌شوند. طی چند سال اخیر با ظهور اینفلوئنسرها و ستاره‌های اینستاگرامی، رفته رفته فعالیت در اینستاگرام جدیت بیشتری به خود گرفت و حالا به جرات می‌توان گفت راه‌اندازی و مدیریت هوشمندانه‌ی یک صفحه‌ی اینستاگرامی می‌تواند به تنهایی یک کسب و کار اینترنتی خوب و سودآور شناخته شود. از آنجایی که کاربران ایرانی اینستاگرام تجربه‌ی کاربری به مراتب متفاوت‌تری نسبت به کاربران خارجی آن دارند، این موقعیت برای استریمرها نیز مهیا شده است که از صفحه‌ی اینستاگرام خود به عنوان یک پلتفرم کاملا تجاری استفاده کنند. به این منظور که لزوما نیازی نیست صفحه‌ی خود را به اشتراک گذاشتن تصاویر معمولی از زندگی روزمره‌تان اختصاص دهید، بلکه به طور جدی پیشرفت فعالیت‌های استریمینگ خود را با استفاده از ابزارهای تعبیه شده در این اپلیکیشن به اشتراک گذاشته و بازخوردهای مورد نیازتان را دریافت کنید.
اینستاگرام امکان به اشتراک گذاشتن تصاویر و ویدیوهای کوتاه و بلند را به ارمغان آورده و همچنین می‌توانید از طریق ابزار استوری (Story) امکانات بسیار بیشتری را هم مورد استفاده قرار دهید. بسیاری از اینفلوئنسرها و حتی استریمرها از طریق اینستاگرام به برگزاری قرعه‌کشی‌ها یا اصطلاحا Giveawayهای مختلف می‌پردازند و مخاطبین خود را به شرکت در یک قرعه‌کشی برای برنده شدن جوایز نفیس دعوت می‌کنند.
شما همچنین می‌توانید زمان برگزاری استریم‌های خود را از طریق پست‌ها و استوری‌های اینستاگرامی اعلام کنید و حتی جزئیات برنامه‌های پیش روی خود را نیز با مخاطبین به اشتراک بگذارید. به اشتراک گذاشتن ویدیوهای ضبط شده از استریم‌های قبلی نیز یکی از روش‌هایی است که کاربران موجود در فضای اینستاگرام را بیشتر با سبک کاری خود آشنا کرده و مخاطب جدید برای استریم‌هایتان جذب کنید. توجه داشته باشید که بهتر است همواره کامنت‌های درج شده توسط دنبال‌کنندگان زیر پست‌های خود را بررسی کنید و با حوصله به پرسش‌ها و پیشنهادات آن‌ها پاسخ دهید. به طوری که دنبال‌کنندگان شما متوجه مطالعه شدن تمامی کامنت‌ها توسط استریمر محبوبشان شوند و بیشتر از این طریق به اشتراک گذاری نظرات و انتقادات خود بپردازند.
شما همچنین قاعدتا در طول شبانه روز حجم زیادی از پیام‌های خصوصی را دریافت خواهید کرد. پیشنهاد ما به شما این است که حتی‌الامکان تمامی پیام‌های دریافتی خود را مطالعه کنید و بیشتر از همیشه با نظرات و دغدغه‌های دنبال‌کنندگان خود آشنا شوید. شما برای تولید محتوایی که در راضی نگه داشتن مخاطبین و همچنین جذب مخاطبین جدید تاثیرگذار باشد، به بررسی تمامی فیدبک‌ها و نظرات ارسال شده از سوی دنبال‌کنندگان احتیاج دارید.
دیسکورد
یکی از اساسی‌ترین کمبودهای موجود در اینستاگرام، امکانات بسیار محدود انتقال دیتا و به اشتراک گذاشتن لینک است. البته با رساندن تعداد دنبال‌کنندگان خود به بالای ۱۰ هزار نفر در اینستاگرام می‌توانید از قابلیت درج لینک در استوری بهره‌مند شوید. اما همچنان امکان درج لینک در کپشن پست‌ها وجود ندارد و همچنین نمی‌توانید فایل‌های متفرقه را به طور آزادانه در این اپلیکیشن به اشتراک بگذارید. از همین رو پیشنهاد ما به شما استفاده از اپلیکیشن دیسکورد است. دیسکورد یکی از معدود اپلیکیشن‌های ارتباط جمعی است که به طور اختصاصی برای گیمرها طراحی و سازمان‌دهی شده است. از همین رو تمامی امکاناتی که گیمرها برای برقراری ارتباط با یکدیگر نیاز دارند را می‌توانید در این اپلیکیشن پیدا کنید.
دیسکورد همچنین امکانات و ابزار مختلفی را جهت اطلاع‌رسانی و ارسال ناتیفیکیشن مهیا کرده است که به عنوان یک استریمر می‌توانید حین آغاز استریم‌های خود از آن‌ها استفاده کنید. بسیاری از استریمرها خبر شروع استریم خود را از طریق ناتیفیکیشن‌های دیسکورد به مخاطبین اعلام می‌کنند. از همین رو باید توجه داشته باشید که در طول استریم‌های خود عضو شدن در سرور دیسکوردتان را به مخاطبین و دنبال‌کنندگان یادآوری کنید تا از آخرین اخبار و اطلاعات مربوط به فعالیت‌های شما باخبر شوند.
با راه‌اندازی یک سرور در دیسکورد به مجموعه‌ای بزرگ از امکانات گوناگون جهت برقراری ارتباط جمعی دسترسی خواهید داشت. از گروه‌های چت عمومی که عضوهای سرور می‌توانند به طور آزادانه در آن‌ها با یکدیگر به گفت و گو بپردازند گرفته تا گروه‌هایی که تنها شما یا عضوهای از پیش تعیین شده می‌توانند در آن‌ها پیام ارسال کنند و اغلب برای به اشتراک گذاشتن دیتا و فایل‌های مورد درخواست دنبال‌کنندگان استفاده می‌شوند. با استفاده از امکانات دیسکورد می‌توانید دیتاهای مختلف در فرمت‌های گوناگون را با مخاطبین خود به اشتراک بگذارید و همچنین از امکان ارسال تصاویر و ویدیوها بدون محدودیت حجم و کاهش کیفیت بهره‌مند شوید. دیسکورد همچنین امکان برقراری ارتباط صوتی و تصویری را نیز مهیا کرده و می‌توانید به راحتی در تعداد بالا با مخاطبین خود ارتباط صوتی و تصویری برقرار کنید و با آن‌ها درباره‌ی موضوعات گوناگون به گفت و گو بپردازید.
به طور کلی دیسکورد را می‌توان نسخه‌ی کامل‌تر اپلیکیشن تلگرام دانست که از ویژگی‌های بسیار بیشتری برخوردار است. از طرفی ابزار و امکانات بسیار کامل‌تری را مهیا کرده و بر اساس نیازهای گیمرها و استریمرها و به طور کلی تمامی فعالین این حوزه طراحی شده است و از طرفی دیگر نیز از مشکلات فیلترینگی که گریبان‌گیر تلگرام شده برخوردار نیست و به عنوان یک کاربر ایرانی به راحتی می‌توانید از آن استفاده کنید. نرم‌افزار دیسکورد مثل خیلی دیگر از اپلیکیشن‌های ارتباط جمعی، در کامپیوتر نیز قابل استفاده است و به نوعی می‌توان گفت نسخه‌ی دسکتاپ آن تجربه‌ی کاربری به مراتب بهتر و آسان‌تری را نسبت به نسخه‌ی موبایل آن به ارمغان آورده است.
دیسکورد در ابتدا مثل خیلی دیگر از شبکه‌های مجازی دیگر که شانس به محبوبیت رسیدن در ایران را نداشته‌اند، بین کاربران ایرانی ناشناخته باقی مانده بود. اما رفته رفته توجه گیمرها به این نرم‌افزار باعث شد که کاربران ایرانی – به ویژه گیمرها – با آن آشنا شده و روزانه آن را مورد استفاده قرار دهند.
امروزه بسیاری از میتینگ‌های مجازی حوزه‌ی سرگرمی در دیسکورد برگزار می‌شوند و حتی تیم‌های بزرگ بازیسازی در سطح جهانی نیز از آن برای برگزاری نشست‌های خبری و پرسش و پاسخ با طرفداران و مطبوعات استفاده می‌کنند. نرم‌افزار دیسکورد در ساده‌ترین توصیف، مجموعه‌ای از تمامی امکاناتی که برای برقراری یک ارتباط مستقیم با مخاطبین نیاز دارید را در کنار چندین ابزار کامل جهت انتقال دیتا و ارسال فرمت‌های مختلف به ارمغان آورده است و دقیقا همان نرم‌افزاری است که در طول فعالیت استریمینگ خود به آن نیاز دارید.
یوتوب و آپارات
یکی از دغدغه‌های اصلی استریمرها، چالش اطلاع‌رسانی به تمامی دنبال‌کنندگان خود برای مراجعه به استریم درحال اجرا است. به طوری که اغلب استریمرها به صورت روزانه و در ساعت معین و ثابت به استریم کردن می‌پردازند و از این طریق شانس بیشتری برای مراجعه‌ی اکثیر دنبال‌کنندگان به استریم خود را دارند. شما به عنوان یک استریمر، گزینه‌های متعددی پیش روی خود دارید که از محتوای تولید شده در استریم خود سرحد استفاده را کرده باشید. پلتفرم‌های استریمینگ اغلب طی یک مدت زمان محدود استریم‌های شما را برای تماشای آفلاین در کانال شما نگه می‌دارند. اما همیشه گزینه‌ی آپلود کردن ویدیوهای استریم در پلتفرم‌های ثانویه وجود دارد.
پیشنهاد ما به شما برای انجام این کار، دو وبسایت یوتوب و آپارات هستند که هر یک ویژگی‌های مختص به خود را بین کاربران ایرانی دارند. شما می‌توانید در یوتوب طی یک فعالیت طولانی‌مدت و ثابت، با جذب مخاطب و تولید محتوای بیشتر به درآمد ارزی قابل توجهی دست پیدا کنید و همچنین شانس خود را برای جذب مخاطبین بیشتر بالا ببرید. وبسایت آپارات نیز از آنجایی که یک پلتفرم کاملا ایرانی و فارسی است، فرصتی را مهیا کرده تا محتوای خود را به تعداد زیادی از کاربران ایرانی و فارسی‌زبان معرفی کرده و آن‌ها را به تماشای استریم‌های خود دعوت کنید. محتوای آپلود شده در این وبسایت‌ها می‌تواند به عنوان یک میکس کوتاه از گلچین بهترین دقایق استریم‌هایتان باشد تا هم محتوای مختصر و مفیدی تولید کرده باشید و هم مخاطبین را برای تماشای محتوای بیشتر به سمت استریم‌های خود جذب کنید. به طور کلی فعالیت در پلتفرم‌های یوتوب و آپارات برای یک استریمر الزامی نیست، اما با به اشتراک گذاشتن ویدیوهای ضبط شده از استریم‌های خود می‌توانید یک آرشیو ارزشمند از بهترین لحظات استریمینگ خود ایجاد کنید و خود را به افراد بیشتری بشناسانید.
توجه داشته باشید که یوتوب و آپارت هر یک بستر مناسبی برای استریم و پخش زنده مهیا کرده‌اند و می‌توانید علاوه بر به اشتراک گذاشتن آرشیو ویدیوهای استریم خود، پخش زنده‌ی خود را نیز از طریق این پلتفرم‌ها به انجام برسانید. لازم به ذکر است که ضبط و ذخیره‌ی ویدیوی استریم از طریق نرم‌افزار استریمینگ و انکودرهایی که برای استریم استفاده می‌کنید، امکان‌پذیر است (برای مثال OBS Studio).
دیگر شبکه‌های اجتماعی
به طور کلی شبکه‌های مجازی را می‌توان شامل مجموعه‌ی بزرگی از چندین اپلیکیشن و وبسایت دانست که هر یک برای انجام فعالیت‌های خاصی طراحی شده‌اند و می‌توانند در یک زمینه‌ی خاص برای شما تاثیرگذار واقع شوند. برای مثال توییتر یکی از بسترهای مناسبی است که می‌توانید در آن با دیگر استریمرها و همچنین مخاطبین خود ارتباط برقرار کنید و مهم‌تر از همه به نشر اطلاعیه‌ها و اخبار فعالیت‌های خود بپردازید. توییتر از ابتدا با هدف بستری مناسب برای نشر اخبار به صورت کوتاه و مختصر ساخته شده و می‌توان آن را یکی از مناسب‌ترین پلتفرم‌ها برای انجام این کار در نظر گرفت. توییتر همچنین میزبان تعداد زیادی از کاربران ایرانی است و بارها هشتگ‌های فارسی در این پلتفرم به ترندهای جهانی تبدیل شده‌اند. از همین رو پیشنهاد ما به شما این است که به طور کاملا هوشمندانه از امکانات توییتر و ساختار هشتگ‌محور آن استفاده کنید و جامعه‌ی مخاطبین خود را گسترش دهید.
یکی دیگر از پلتفرم‌هایی که در سطح جهانی کاربران بسیار زیادی دارد و رفته رفته در ایران هم پروسه‌ی به شهرت رسیدن خود را طی می‌کند، وبسایت ردیت است. وبسایت ردیت یک پلتفرم انجمن‌محور است که در آن تاپیک‌های مختلف را با موضوعات متنوع ایجاد می‌کنید و به اشتراک گذاشتن فایل‌ها و محتواهای مختلف می‌پردازید. ساختار فروم‌های ردیت به این شکل است که پست‌ها بر اساس رای کاربران دیگر از بالا به پایین رده‌بندی می‌شوند و همین مکانیزم باعث ایجاد یک فضای رقابتی بین کاربران ردیت شده تا همواره فعالیت خود را با تولید محتواهای جذاب و به راه انداختن بحث‌های جنجال‌برانگیز ادامه دهند و جایگاه خود را در صدر تاپیک‌ها حفظ کنند. ردیت را می‌توان از جمله بسترهای مناسبی دانست که مخاطبین شما می‌توانند در آن محتوای مرتبط با استریم‌های شما را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و حتی در تولید محتوا با شما همکاری کنند.
تا اینجای مطلب قطعا جای خالی اپلیکیشن تلگرام را احساس کرده‌اید. با توجه به امکانات نرم‌افزار دیسکورد که به مراتب کامل‌تر از تلگرام به نظر می‌رسند، بهتر است که مخاطبین خود را به استفاده از دیسکورد دعوت کنید. اما تلگرام نیز از جمله اپلیکیشن‌هایی است که نزد کاربران ایرانی فضای مجازی از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار است و حتی پس از فیلترینگ نیز جایگاه خود را تا حد زیادی حفظ کرده است. شما می‌توانید در کنار دیگر شبکه‌های مجازی ذکر شده در بالا، یک کانال تلگرامی نیز برای انتشار اخبار و اطلاعیه‌های مربوط به استریم‌ها راه‌اندازی کنید تا مخاطبین دسترسی راحت‌تری به اطلاع‌رسانی‌های شما داشته باشند.
شما همچنین می‌توانید با راه‌اندازی یک گروه تلگرامی، مخاطبین و دنبال‌کنندگان خود را به یکدیگر نزدیک کنید و شاهد بحث‌ها و گفت و گوهای مختلف بین آن‌ها باشید. با حضور خود بین مخاطبین می‌توانید ارتباط نزدیک و صمیمانه‌ای را بین خود و آن‌ها رقم بزنید و تمامی انتقادات و پیشنهادات آن‌ها را در راستای توسعه‌ی هرچه بیشتر و بهتر فعالیت‌های خود دریافت کنید.